Nhân sâm có hàm lượng dược liệu rất mạnh có tác dụng tích cực với con người, tuy nhiên không phải độ tuổi nào cũng dùng được. Bao nhiều tuổi thì uống được sâm? Thanh niên có nên uống sâm không? Để có câu trả lời chính xác nhất mời các bạn nên đọc qua bài viết này!
Các giai đoạn trưởng thành con người
Các giai đoạn trưởng thành của con người có những đặc điểm sinh học trong cơ thể khác nhau do đó không phải đối tượng nào cũng có thể sử dụng được nhân sâm. Bởi nhân sâm thuộc loại thảo dược mạnh, nếu dùng không đúng đối tượng sẽ rất nguy hiểm tới tính mạng. Trong cuộc đời mỗi người trải quả 8 giai đoạn gồm:
- Trước sinh: Phôi <8 tuần và thai >8 tuần – lúc sinh.
- Nhũ nhi: 0 – 2 tuổi
- Ấu nhi: 2 – 6 tuổi
- Nhi đồng: 6 – 10 tuổi
- Thiếu niên: 10 – 16 tuổi
- Thanh niên: 16 – 30 tuổi
- Trung niên: 30 – 60
- Người cao tuổi: trên 60
Thông qua các giai đoạn trưởng thành con người chúng tôi sẽ phân tích chi tiết ngay dưới đây mời các bạn cùng tham khảo!
Giai đoạn trước sinh
Giai đoạn trước sinh bé ở trong bụng người mẹ vì vậy bắc chắn là bé không thể tự ăn uống được mà thông qua dinh dưỡng hấp thụ từ cơ thể người mẹ.
Các bác sĩ đã chỉ ra Ginsenoside Rb1 trong nhân sâm làm rối loạn sự phát triển của thai nhi. Theo y học cổ truyền, nhân sâm có tính “nóng” còn phụ nữ mang thai lại dương khí thịnh, âm huyết suy. Bà bầu mà dùng nhân sâm chắc chắn bị dư khí, gây hỏa vượng và thiếu máu, nguy hiểm đến sức khỏe.
Khi mang bầu người mẹ tốt nhất không nên dùng nhân sâm với mọi lý do vì có thể làm rối loạn giấc ngủ, giảm đường trong máu. Mà bà bầu thường chóng mặt buồn nôn sẵn rồi mà còn dùng thêm nữa chắc chắn sẽ rất mệt. Còn bé có thể dị tật bẩm sinh rất nguy hiểm, vì vậy bà bầu tuyệt đối không dùng nhân sâm.
Giai đoạn nhũ nhi 0 – 2 tuổi
Từ lúc mới sinh cho tới 2 tuổi hệ tiêu hóa của bé còn rất yếu chỉ nên hấp thụ dinh dưỡng từ sữa mẹ, sữa ngoại. Không nên sử dụng nhân sâm cho bé dưới 2 tuổi vì dược liệu quá mạnh mà công dụng thì lại không phù hợp với đối tượng này.
Tuy nhiên với nhiều sản phẩm hồng sâm baby, hàm lượng hồng sâm cực ít, thay vào đó là các hương vị trái cây kích thích vị giác giúp bé ăn ngon ngủ khỏe thì nên dùng nhé các mẹ.
Giai đoạn ấu nhi 2 – 6 tuổi
Trẻ em giai đoạn 2 – 6 tuổi hệ tiêu hóa bắt đầu hoạt động ổn định tuy nhiên không nên dùng nhân sâm trực tiếp ví dụ như cắt lát mỏng cho bé ăn (nhai). Thay vào đó bạn có thể nấu cháo hầm gà với liều lượng củ sâm cho vào ít thôi. Liều lượng lúc này các bé nếu dùng sâm hầm gà thì khoảng 1 tháng 100g chia đều ra 4 tuần, mỗi tuần khoảng 25g. Nghĩa là rất nhỏ, hầm gà các mẹ cho vào 1 2 củ hay rễ sâm sau đó nghiền thật nhỏ hoặc dặt thành nước pha với cháo còn bã thì người lớn nhai.
Hoặc có thể cho bé dùng sâm ngâm mật ong với tỉ lệ mật ong nhiều, ít sâm. Tuy nhiên dù là hầm gà hay ngâm mật ong thì nếu cháu đang bị đi ngoài phân lỏng thì tuyệt đối không cho bé dùng.
Các nhà sản xuất biết đối tượng này có thể dùng được nhân sâm nên đã sản xuất ra các loại hồng sâm baby cho trẻ từ 2 tuổi trở lên rất nên dùng. Trong đó các sản phẩm hồng sâm baby đặc thù mang hướng các thành phần cung cấp dinh dưỡng phát triển cho bé còn hàm lượng của hồng sâm ít đi. Hồng sâm baby thì tùy từng loại có cách dùng riêng nhưng đa số vẫn là loại tỉ lệ hồng sâm ít, dùng 1 tuần khoảng 1 – 2 lần.
Giai đoạn nhi đồng 6 – 10 tuổi
Trẻ em giai đoạn 6 – 10 tuổi nên dùng nhân sâm nhất là loại sâm hầm gà vừa bồi bổ cơ thể, giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, kích thích hệ tiêu hóa bé giúp bé hay ăn chóng lớn. Nhiều người bảo sử dụng nhân sâm giai đoạn này sẽ làm cháu bị dậy thì sớm nhưng thực chất sữa và các loại thực phẩm khác cũng dẫn tới dậy thì sớm chứ không riêng gì nhân sâm.
Bé ở giai đoạn này có thể sử dụng thêm nhân sâm ngâm mật ong để chữa trị các bệnh về hô hấp, cảm cúm rất tốt. Tuy nhiên nên sử dụng với liều lượng nhỏ và thi thoảng tầm 1 tháng 1 vài lần tránh lạm dụng nó sẽ có tác dụng phụ. Đặc biệt đang đau bụng đi ngoài không cho bé sử dụng.
Đối với các bé bị còi xương, chậm phát triển về thể chất và trí não cần dùng hồng sâm baby để có thể bồi bổ toàn diện hơn. Nếu hầm gà có thể dùng từ 100g – 200g mỗi tháng. Sâm ngâm mật ong thì khi nào ốm mới dùng và liều lượng 1 ngày 1 lần dưới 30ml uống vào buổi trưa.
Sản phẩm hồng sâm baby cũng giá thành rẻ và sử dụng được lâu dài hơn so với mua sâm về hầm gà. Giai đoạn này có thể dùng 1 tuần 3 lần, mỗi lần 1 gói của sản phẩm.
Giai đoạn thiếu niên 10 – 16 tuổi
Giai đoạn này trẻ bắt đầu có những bước chuyển mình với cơ thể dậy thì và khác biệt nhanh chóng. Lượng hóc môn định hình cho giới tính cũng như bổ sung năng lượng, sức đề kháng và phát triển toàn diện. Vì vậy giai đoạn thiếu niên 10 – 16 tuổi cần sử dụng nhân sâm với liều lượng 200g – 300g mỗi tháng và chủ yếu vẫn là sâm hầm gà, sâm ngâm mật ong chia đều ra trong tháng.
Các loại hồng sâm baby giai đoạn này đều sử dụng được hết và liều lượng được ghi sẵn trên vỏ hộp nên cứ theo vậy mà sử dụng. Đây là giai đoạn vàng để bứt phá về chiều cao cũng như sự phát triển bề ngoài tạo tiền đề to lớn cho trẻ phát triển về sau.
Giai đoạn thanh niên 16 – 30 tuổi
Thanh niên có nên dùng nhân sâm không?
Rất nhiều người hỏi chúng tôi thanh niên có nên dùng nhân sâm không? Chúng tôi đều đưa ra lời khuyên là thanh niên nên dùng nhân sâm bởi giai đoạn này là tuổi trẻ sung mãn nhất nhưng lại thường làm việc mệt nhọc, tiền bạc ít và thời gian bận rộn dẫn tới cơ thể hay mệt nhọc, stress.
- Thanh niên đoạn đầu dưới 20 tuổi lúc đang còn đi học, sinh viên thường nặng đầu óc do áp lực học hành thi cử rất dễ dẫn tới stress.
- Thanh niên giai đoạn giữa 20 – 25 tuổi lúc mới đi làm sự nghiệp chưa ổn định thường lao vào các cuộc ăn chơi vô bổ để quên đi sự mệt nhọc áp lực công việc mỗi ngày.
- Thanh niên giai đoạn sau 25 – 30 tuổi cần sử dụng nhân sâm để bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lực để có sức làm việc lo toan cho gia đình mới cũng như đáp ứng đủ sinh lý của đôi vợ chồng.
Cách dùng nhân sâm phù hợp cho thanh niên
Thanh niên nên dùng nhân sâm tuy nhiên vẫn phải có cách dùng phù hợp tránh lạm dụng sẽ phản tác dụng. Cụ thể:
- Thanh niên nên dùng cao hồng sâm, sâm hầm gà, sâm ngâm mật ong.
- Giai đoạn đầu dưới 20 tuổi lúc đang là học sinh, sinh viên thì có thể dùng thêm các loại hồng sâm baby.
- Thanh niên giới tính nam khi đã lập gia đình thì có thể dùng thêm nhân sâm ngâm rượu để tăng cường sinh lý.
Thanh niên thường hay uống rượu tuy nhiên chúng tôi khuyên đừng uống nhiều. Nhất là với rượu ngâm nhân sâm thì chỉ mỗi ngày 1 ly nhỏ tầm 20ml uống sau bữa ăn, không uống sau 7h30 tối. Thanh niên uống rượu sâm đúng mực tăng cường sinh lực, bồi bổ sức khỏe rất tốt. Nếu uống nhiều sẽ bị đau bụng, mệt mỏi, đi ngoài lỏng.
Đối với sâm hầm gà, thanh niên có thể ăn 500g- 1kg/ tháng thoải mái và rất tốt cho sức khỏe. Với sâm ngâm mật ong thì khi nào ốm, ho thì mới dùng. Cũng như các đối tượng khác, thanh niên thấy đau bụng thì tuyệt đối không sử dụng nhân sâm.
Giai đoạn trung niên 30 – 60 tuổi
Tuổi trung niên sức khỏe bắt đầu giảm dần, nhất là qua tuổi 50 thấy rất rõ rệt vì vậy giai đoạn trung niên 30 – 60 tuổi cần sử dụng nhân sâm để sẵn sàng cho một tuổi già mạnh khỏe ngay từ bây giờ.
- Đối với trung niên giai đoạn đầu 30 – 50 tuổi thì nên dùng nhân sâm ngâm rượu với liều lượng 2 chén 100ml/ ngày chia làm 2 lần sau bữa ăn và trước 7h30 tối.
- Sau 50 tuổi thì giảm bớt còn 1 chén 50ml/ ngày để đảm bảo ổn định sức khỏe.
Nhân sâm hầm gà, ngâm mật ong, cao hồng sâm, hắc sâm giai đoạn này đều có thể sử dụng được và rất tốt đối với cơ thể. Kết hợp với ăn uống nghỉ ngơi điều độ và tập thể dục thể thao sẽ giúp cơ thể săn chắc, dẻo dai, ít bệnh tật.
Giai đoạn người cao tuổi – trên 60 tuổi
Người trên 60 tuổi thường có các biểu hiện như rung tay chân, suy giảm trí nhớ, mắt mờ, thao thức đêm khó ngủ, ăn không ngon miệng, da dẻ nhợt nhạt, hay tiểu đêm, huyết áp thất thường… Đó là một số bệnh lý lão hóa của cơ thể và lúc này giai đoạn người cao tuổi – trên 60 tuổi cần sử dụng nhân sâm nhất.
Nhân sâm sẽ giúp người cao tuổi khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng, minh mẫn, tâm thần ổn định, ngủ sâu giấc, da dẻ hồng hào, mắt nhìn rõ, ăn ngon, điều hòa huyết áp. Tuy nhiên cần lưu ý sử dụng nhân sâm như sau để đạt được hiệu quả tốt nhất:
Người già trên 60 tuổi không nên dùng rượu sâm nữa mà sử dụng cao hồng sâm, cao hắc sâm thường xuyên để thay thế. Bởi lúc này các sản phẩm dạng cao dễ uống, hấp thụ nhanh và hiệu quả dược liệu cao.
Ngoài sản phẩm dạng cao, người già cũng nên dùng nhân sâm khô vì nó tiện lợi, có thể bỏ túi mang đi chơi cũng sử dụng được. Mỗi ngày 2 lần, xé một tí khoảng 2 – 5g sâm khô rồi cho vào miệng nhai nuốt. Nhai sâm khô đầy đủ mọi công dụng của nhân sâm mà lại tiện lợi hơn nhiều.
Các dạng khác như cháo gà hầm nhân sâm, nhân sâm ngâm mật ong… người cao tuổi vẫn nên sử dụng để tăng cường sức khỏe. Đảm bảo được cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc bên con cháu mỗi ngày.
Những người không nên dùng nhân sâm
Y học hiện đại cho rằng nhân sâm có tác dụng bồi bổ ngũ tạng, chống mệt mỏi, tăng cường chức năng miễn dịch và thúc đẩy hoạt động trao đổi chất của cơ thể, nếu dùng lâu dài có tác dụng tăng cường thể lực, kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, kết hợp kinh nghiệm y học cổ truyền và y học hiện đại, các bác sỹ Đông y Trung Quốc lưu ý rằng có 7 dạng người không nên dùng nhân sâm:
Người khỏe mạnh
Người có sức khỏe tốt, cơ thể khỏe mạnh nên lấy chế độ ăn uống và rèn luyện thân thể hợp lý làm phương thuốc tăng cường thể lực. Nếu dùng nhân sâm với liều lượng lớn không những không có ích lợi cho sức khỏe, gây lãng phí mà gây tác động xấu đến quá trình trao đổi chất của cơ thể, thậm chí còn là nguyên nhân gây bệnh, với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ hoặc thanh niên, ở lứa tuổi này khí huyết dồi dào lại càng không nên lạm dụng dùng nhân sâm.
Người lưỡi có sắc tím, tối màu
Đông y cho rằng, lưỡi có sắc tím, tối màu là biểu hiện của chứng khí huyết trệ, nếu uống nhân sâm sẽ làm khí huyết càng ứ trệ thêm, dễ làm phát sinh triệu chứng như đau mỏi cơ thể, bồn chồn lo lắng, nóng gan bàn chân, bàn tay.
Người có sắc mặt hồng hào
Các biểu hiện lâm sàng cho thấy người có sắc mặt hồng hào thường có cảm xúc hưng phấn, huyết áp thường cao hơn bình thường, khi dùng nhân sâm sẽ làm tăng huyết áp, xuất hiện triệu chứng chóng mặt, nhức đầu mất ngủ.
Người có rêu lưỡi màu vàng và dày
Người bình thường rêu lưỡi thường trắng, mỏng, ẩm ướt, rêu lưỡi vàng là biểu hiện của chứng viêm ở đường tiêu hóa, tiêu hóa kém. Người có triệu chứng này nếu dùng nhân sâm sẽ gây kém ăn, bụng căng trướng, táo bón.
Người có phần bụng to béo, thừa mỡ
Những người này khi dùng nhân sâm, sẽ tạo lên cảm giác thèm ăn, trọng lượng cơ thể tăng nhanh, thân thể có cảm giác nặng nề, phản xạ chậm, có cảm giác đầu nặng, chân tay nhẹ bỗng.
Người đang bị sốt nóng
Trước hết cần xác định rõ nguyên nhân gây sốt, không nên vì cảm thấy cơ thể mệt mỏi mà vội vã tẩm bổ, với người bị sốt nóng do cảm cúm, bị viêm nhiễm nếu dùng nhân sâm bồi bổ thì không khác gì lửa cháy đổ thêm dầu, bệnh tình sẽ càng nặng thêm.
Người bị đau tức ngực, trướng bụng
Những người bệnh có triệu chứng này khi dùng nhân sâm cảm giác tức ngực, trướng bụng sẽ càng nặng. Với người đang bị lên nhọt, đau họng sau khi dùng nhân sâm sẽ khiến chứng viêm càng nặng, nếu không được chữa trị kịp thời hậu quả thường nghiêm trọng.
Những loại bệnh không được dùng nhân sâm
- Bị phong hàn, hen suyễn: Nhân sâm bổ khí, sẽ làm cho tà khí ứ trệ lưu trong cơ thể không thoát ra ngoài được, kéo dài bệnh tình. Những người đang phải uống nhân sâm dài ngày nếu bị cảm thì nên ngừng cho đến khi khỏi hẳn.
- Bệnh gan mật: Người bị viêm gan truyền nhiễm cấp tính, viêm túi mật cấp tính, bệnh sỏi mật, đau sườn, đau bụng, vàng da, phát sốt… đều ở tình trạng gan mật bị thấp nhiệt, khí không thoát. Việc uống nhân sâm sẽ càng làm khí trệ uất kết, bệnh nặng thêm.
- Đau dạ dày: Chứng viêm loét ở dạ dày do dịch vị ra quá nhiều, khí trệ mà sinh ra đau, huyết nhiệt chạy lung tung mà sinh ra chảy máu. Nhân sâm bổ khí, làm cho khí càng thịnh lên, huyết càng hưng vượng, rất khó làm giảm và hết đau.
- Giãn phế quản, lao: Bệnh nhân thường ho ra máu, sốt nhẹ, xuất huyết, đây là lúc âm hư hoả vượng, phế âm suy nhược. Nhân sâm càng làm tổn thương phế âm và làm hỏa vượng thêm, làm năng hơn tình trạng nôn ra máu.
- Bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, viêm khớp loại phong thấp: Những người này cũng bị âm hư hỏa vượng nên nhân sâm càng làm bệnh nặng thêm.
Qua bài viết chắc hẳn các bạn đã biết được bao nhiều tuổi thì uống được sâm rồi đúng không? Nhân sâm là thảo dược có hàm lượng dược liệu rất mạnh nên hãy lưu ý độ tuổi và liều lượng dùng phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất nhé~!
